Άρθρο του Θανάση Ζεκεντέ*
Η Ελλάδα έφτασε στο χείλος της χρεοκοπίας, την οποία δεν είναι σίγουρο ότι έχουμε αποφύγει οριστικά, εξαιτίας της αλόγιστης σπατάλης του δημόσιου χρήματος. Οι Έλληνες, σε αντίθεση με άλλους λαούς, αδυνατούν να αντιληφθούν ότι η κακοδιαχείριση του δημόσιου χρήματος έχει άμεση επίδραση στα προσωπικά οικονομικά τους. Ο χαλαρός έλεγχος και η ατιμωρησία, νομικά και εκλογικά, των υπευθύνων κατασπατάλησης του δημόσιου χρήματος οδήγησε τη χώρα στη διεθνή διαπόμπευση. Η νοοτροπία ότι «όποιος μπορεί να εκμεταλλευτεί το δημόσιο χρήμα σε όφελος του ας το κάνει», εξάντλησε οικονομικά τη χώρα και απαξίωσε ηθικά το πολιτικό δυναμικό της χώρας.
Οι δημόσιες δαπάνες και επενδύσεις των τελευταίων 36 ετών, καθώς το 1973 ήταν η τελευταία χρονιά που η χώρα είχε πρωτογενές πλεόνασμα, καλύπτονται από δανεισμό. Δηλαδή, η μισθοδοσία των δημοσίων υπαλλήλων, οι συντάξεις, τα προγράμματα εθελούσιας εξόδου από την εργασία και τα δημόσια έργα καλύπτονται σε μεγάλο ποσοστό με δάνεια. Ο δανεισμός μιας χώρας έχει νόημα όταν τα χρήματα αξιοποιούνται σωστά και επενδύονται σε έργα που αποδίδουν παραγωγικά ή ανακουφίζουν κοινωνικές ομάδες που βρίσκονται στα όρια της εξαθλίωσης και αποτελούν κίνδυνο για την κοινωνική συνοχή. Δυστυχώς στην Ελλάδα εδώ πολλά έτη ο δανεισμός της χώρας δεν αξιοποιήθηκε παραγωγικά αλλά σπαταλήθηκε αφενός σε δωράκια προς συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις, οι οποίες ευεργετήθηκαν, και αφετέρου σε «μίζες» μεταξύ πολιτικών και εργολάβων.
Με δημόσιο χρήμα στήθηκε μια βιομηχανία δημοσίων σχέσεων για να αναπαραχθεί το μεταπολιτευτικό πολιτικό και οικονομικό σύστημα το οποίο εξελίχθηκε σε ένα σκληρό, άκαμπτο και δυσώδες κλειστό κατεστημένο. Χιλιάδες δημόσια έργα κατασκευάστηκαν με κακοτεχνίες, καθυστερήσεις και πολλαπλάσιο κόστος. Τις κακοτεχνίες κανένας δεν τις επεσήμανε. Αλήθεια, πόσα έργα στην Ελλάδα τα τελευταία 36 έτη δεν παρελήφθησαν εξαιτίας κακοτεχνιών; Δυστυχώς ελάχιστα, κι όμως οι κακοτεχνίες στα δημόσια έργα φαίνονται παντού. Ο χρόνος ολοκλήρωσης ενός δημόσιου έργου είναι πολλαπλάσιος από ένα αντίστοιχο ιδιωτικό έργο, ενώ το κόστος των δημοσίων έργων πάντα είναι μεγαλύτερο από το κόστος των ιδιωτικών έργων. Η αναποτελεσματικότητα του δημοσίου, ο ελλιπής έλεγχος και οι υπερτιμολογήσεις έχουν οδηγήσει σε μια πρωτοφανή κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος. Τα δημόσια έργα στην Ελλάδα δεν είναι αποδοτικά γιατί κόστισαν πάνω από την αξία τους και παραδόθηκαν με τρομερές καθυστερήσεις, κακοτεχνίες και σε πολλές περιπτώσεις ημιτελή. Για όλα αυτά, μέχρι σήμερα, επίσημα δεν φταίει κανένας. Ο κόσμος αγανακτεί και ζητά απάντηση στο που πήγαν τόσα πολλά χρήματα. 300 δις χρωστάει σήμερα η χώρα. Βέβαια υπάρχουν και ευθύνες στον κόσμο που ψήφιζε πολιτικούς που κακοδιαχειρίστηκαν το δημόσιο χρήμα, που κατασπατάλησαν τα περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου και φόρτωναν το δημόσιο με νέα δάνεια, χωρίς φειδώ και αιτιολογία της σκοπιμότητας τους.
Το δημόσιο χρήμα είναι το χρήμα όλων μας. Δεν ανήκει ούτε στους πολιτικούς, ούτε στους υψηλόβαθμους κρατικούς λειτουργούς, ούτε στους εργολάβους. Οι πολιτικοί και οι υψηλόβαθμοι κρατικοί λειτουργοί είναι οι διαχειριστές του δημόσιου χρήματος και για το λόγο αυτό θα πρέπει πρώτα αυτοί να το σέβονται και μετά οι πολίτες να αξιολογούν και να ελέγχουν την καλή χρήση του δημόσιου χρήματος από τους πολιτικούς. Είναι καιρός να υπάρξει: α) πλήρης διαφάνεια της περιουσιακής κατάστασης κάθε πολιτικού πριν και μετά την ενασχόληση του με τα κοινά, β) συγκεκριμένος και περιορισμένος αριθμός θητειών σε κάθε πολιτικό αξίωμα και γ) οικονομικός απολογισμός και έλεγχος κάθε πολιτικού στη λήξη της θητείας του σε ένα αξίωμα. Πολιτικοί οι οποίοι δεν θα μπορέσουν να εξηγήσουν την οικονομική τους άνθηση ή τη σπατάλη δημόσιων πόρων στη διάρκεια της θητείας τους πρέπει να χάνουν τα πολιτικά τους δικαιώματα. Η πολιτική πρέπει να πάψει να είναι επάγγελμα και να γίνει συνεισφορά. Για το λόγο αυτό πρέπει να επανεξεταστεί το επαγγελματικό ασυμβίβαστο. Οι πολιτικοί πρέπει να έχουν επαγγελματική ιδιότητα και να γνωρίζουν τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Δεν μπορούν να στηρίζονται αποκλειστικά και μόνο στην αποζημίωση της θέσης τους, διότι σ’ αυτή την περίπτωση μοναδική τους έννοια είναι η επανεκλογή τους, με όποιο τίμημα, γεγονός που δημιουργεί εξαρτήσεις.
Αν στην Ελλάδα δεν ανακτηθεί ο σεβασμός στο δημόσιο χρήμα, τόσο από τους πολίτες όσο και από τους πολιτικούς που το διαχειρίζονται, τότε κάθε προσπάθεια αποφυγής της χρεοκοπίας της χώρας είναι μάταιη. Η λύση στο οικονομικό πρόβλημα της χώρας δεν είναι οι περικοπές των αμοιβών των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων αλλά η εξάλειψη της σπατάλης και η ορθολογική χρήση των δημόσιων πόρων που προέρχονται από επαχθείς άμεσους και έμμεσους φόρους, αλλά και από δάνεια τα οποία υπονομεύουν την εθνική μας αξιοπρέπεια και κυριαρχία.
* O Θανάσης Ζεκεντές είναι Αντιδήμαρχος Αταλάντης – Οικονομολόγος MSc
Οι δημόσιες δαπάνες και επενδύσεις των τελευταίων 36 ετών, καθώς το 1973 ήταν η τελευταία χρονιά που η χώρα είχε πρωτογενές πλεόνασμα, καλύπτονται από δανεισμό. Δηλαδή, η μισθοδοσία των δημοσίων υπαλλήλων, οι συντάξεις, τα προγράμματα εθελούσιας εξόδου από την εργασία και τα δημόσια έργα καλύπτονται σε μεγάλο ποσοστό με δάνεια. Ο δανεισμός μιας χώρας έχει νόημα όταν τα χρήματα αξιοποιούνται σωστά και επενδύονται σε έργα που αποδίδουν παραγωγικά ή ανακουφίζουν κοινωνικές ομάδες που βρίσκονται στα όρια της εξαθλίωσης και αποτελούν κίνδυνο για την κοινωνική συνοχή. Δυστυχώς στην Ελλάδα εδώ πολλά έτη ο δανεισμός της χώρας δεν αξιοποιήθηκε παραγωγικά αλλά σπαταλήθηκε αφενός σε δωράκια προς συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις, οι οποίες ευεργετήθηκαν, και αφετέρου σε «μίζες» μεταξύ πολιτικών και εργολάβων.
Με δημόσιο χρήμα στήθηκε μια βιομηχανία δημοσίων σχέσεων για να αναπαραχθεί το μεταπολιτευτικό πολιτικό και οικονομικό σύστημα το οποίο εξελίχθηκε σε ένα σκληρό, άκαμπτο και δυσώδες κλειστό κατεστημένο. Χιλιάδες δημόσια έργα κατασκευάστηκαν με κακοτεχνίες, καθυστερήσεις και πολλαπλάσιο κόστος. Τις κακοτεχνίες κανένας δεν τις επεσήμανε. Αλήθεια, πόσα έργα στην Ελλάδα τα τελευταία 36 έτη δεν παρελήφθησαν εξαιτίας κακοτεχνιών; Δυστυχώς ελάχιστα, κι όμως οι κακοτεχνίες στα δημόσια έργα φαίνονται παντού. Ο χρόνος ολοκλήρωσης ενός δημόσιου έργου είναι πολλαπλάσιος από ένα αντίστοιχο ιδιωτικό έργο, ενώ το κόστος των δημοσίων έργων πάντα είναι μεγαλύτερο από το κόστος των ιδιωτικών έργων. Η αναποτελεσματικότητα του δημοσίου, ο ελλιπής έλεγχος και οι υπερτιμολογήσεις έχουν οδηγήσει σε μια πρωτοφανή κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος. Τα δημόσια έργα στην Ελλάδα δεν είναι αποδοτικά γιατί κόστισαν πάνω από την αξία τους και παραδόθηκαν με τρομερές καθυστερήσεις, κακοτεχνίες και σε πολλές περιπτώσεις ημιτελή. Για όλα αυτά, μέχρι σήμερα, επίσημα δεν φταίει κανένας. Ο κόσμος αγανακτεί και ζητά απάντηση στο που πήγαν τόσα πολλά χρήματα. 300 δις χρωστάει σήμερα η χώρα. Βέβαια υπάρχουν και ευθύνες στον κόσμο που ψήφιζε πολιτικούς που κακοδιαχειρίστηκαν το δημόσιο χρήμα, που κατασπατάλησαν τα περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου και φόρτωναν το δημόσιο με νέα δάνεια, χωρίς φειδώ και αιτιολογία της σκοπιμότητας τους.
Το δημόσιο χρήμα είναι το χρήμα όλων μας. Δεν ανήκει ούτε στους πολιτικούς, ούτε στους υψηλόβαθμους κρατικούς λειτουργούς, ούτε στους εργολάβους. Οι πολιτικοί και οι υψηλόβαθμοι κρατικοί λειτουργοί είναι οι διαχειριστές του δημόσιου χρήματος και για το λόγο αυτό θα πρέπει πρώτα αυτοί να το σέβονται και μετά οι πολίτες να αξιολογούν και να ελέγχουν την καλή χρήση του δημόσιου χρήματος από τους πολιτικούς. Είναι καιρός να υπάρξει: α) πλήρης διαφάνεια της περιουσιακής κατάστασης κάθε πολιτικού πριν και μετά την ενασχόληση του με τα κοινά, β) συγκεκριμένος και περιορισμένος αριθμός θητειών σε κάθε πολιτικό αξίωμα και γ) οικονομικός απολογισμός και έλεγχος κάθε πολιτικού στη λήξη της θητείας του σε ένα αξίωμα. Πολιτικοί οι οποίοι δεν θα μπορέσουν να εξηγήσουν την οικονομική τους άνθηση ή τη σπατάλη δημόσιων πόρων στη διάρκεια της θητείας τους πρέπει να χάνουν τα πολιτικά τους δικαιώματα. Η πολιτική πρέπει να πάψει να είναι επάγγελμα και να γίνει συνεισφορά. Για το λόγο αυτό πρέπει να επανεξεταστεί το επαγγελματικό ασυμβίβαστο. Οι πολιτικοί πρέπει να έχουν επαγγελματική ιδιότητα και να γνωρίζουν τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Δεν μπορούν να στηρίζονται αποκλειστικά και μόνο στην αποζημίωση της θέσης τους, διότι σ’ αυτή την περίπτωση μοναδική τους έννοια είναι η επανεκλογή τους, με όποιο τίμημα, γεγονός που δημιουργεί εξαρτήσεις.
Αν στην Ελλάδα δεν ανακτηθεί ο σεβασμός στο δημόσιο χρήμα, τόσο από τους πολίτες όσο και από τους πολιτικούς που το διαχειρίζονται, τότε κάθε προσπάθεια αποφυγής της χρεοκοπίας της χώρας είναι μάταιη. Η λύση στο οικονομικό πρόβλημα της χώρας δεν είναι οι περικοπές των αμοιβών των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων αλλά η εξάλειψη της σπατάλης και η ορθολογική χρήση των δημόσιων πόρων που προέρχονται από επαχθείς άμεσους και έμμεσους φόρους, αλλά και από δάνεια τα οποία υπονομεύουν την εθνική μας αξιοπρέπεια και κυριαρχία.
* O Θανάσης Ζεκεντές είναι Αντιδήμαρχος Αταλάντης – Οικονομολόγος MSc
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου